Start nu eens met voelen! (deel 4)

Het schaamrood op de kaken. Ik schaam me dood. Het gevoel dat je de grond in wilt kruipen. Zich de ogen uit het hoofd schamen... Alle uitdrukkingen met schaamte bevatten woorden die we liever niet voelen. Schaamte is dan ook een emotie die we graag uit de weg gaan en het liefst ergens ver weg in het lichaam drukken. Weggestopt, klaar, praten we niet meer over. Wat maakt dat schaamte zo'n beladen emotie is? En wat kun je er tegen doen?

Voorbeeld

Sociale media is iets waar ik me niet altijd even handig bij voel. Zo kreeg ik een tijdje terug vanuit LinkedIn een melding over 'leads' en een 'leadscentrum'. En ik had geen idee wat ik er mee moest. Ik plaatste er een bericht over op dat platform en kreeg een aantal likes ter herkenning. Vervolgens ging ik me verdiepen in het woord leads. Pas toen besefte ik dat het een middel was om in contact te komen met mogelijk nieuwe klanten. Omdat ik mij schaamde voor mijn onwetendheid, heb ik het bericht vervolgens verwijderd. Ik verwijder zelden berichten, dus ik heb me bij dit bericht echt dom gevoeld. En als ik het er over heb, voel ik weer de warmte vanuit mijn tenen naar ergens boven mijn kruin opstijgen.

Relatie

Schaamte komt altijd opzetten in relatie tot een ander. In relatie tot die ander  gebeurt er iets waardoor je je minderwaardig, dom, onhandig, onwetend, suf voelt. We laten iets van onszelf zien dat we liever voor onszelf houden. En dat maakt het dus logisch dat schaamte een emotie is waar we liever niet over praten.

Ontstaan

De eerste gevoelens van schaamte ontwikkelen zich als we ons bewust beginnen te worden van ons eigen lichaam. Zo rond de anderhalf, twee jaar kan een kindje zich bijvoorbeeld verlegen terugtrekken achter de benen van een ouder. Daarna, tot ongeveer de leeftijd van vijf, ontdekken we als kind wat sociaal wenselijk gedrag is en gaan we ons vergelijken met anderen. Voldoen we niet aan dat sociaal wenselijk gedrag, dan komt er een stukje schaamte. En vanaf een jaar of zes komt ook groepsdruk en het zelfbeeld er nog bij.

Andere kant van schaamte: trots

Schaamte zorgt ervoor dat je je kleiner gaat maken. Je duikt het liefst weg in een klein hoekje en hoopt dat niemand je ziet. "Wat zal de ander van me denken?" heeft alles met schaamte te maken. De andere kant van schaamte is trots. Een aap op de rots die op zijn borst trommelt en uitstraalt: Kijk mij hier eens goed en mooi zitten te wezen. Niemand die bij die aap in de buurt durft te komen, maar als je de aap op de juiste manier benadert, zul je merken dat er onder al die grootdoenerij een heel kwetsbaar klein aapje zit, die precies dezelfde behoeftes heeft als de aap die in zijn hoekje is gekropen. Beide hebben een andere aanpassing op een niet vervulde levensbehoefte gemaakt, maar de laag eronder is dezelfde.

Oplossing

Alles waar we liever niet over praten, stoppen we weg: dan maar een muurtje om ons heen. En omdat schaamte altijd ontstaat in relatie tot de ander, kan het ook alleen maar weggenomen worden in relatie tot de ander. Dus in plaats van wegstoppen er juist wel over praten. De Me-too beweging is daar een mooi voorbeeld van.

Voor jou

Als je ergens mee zit, als je je ergens over schaamt: spreek het uit. Duik niet weg in het schaamteholletje. En ga het ook niet verbloemen door jezelf groter te maken dan je bent. En bedenk: als volwassene heb je een keuze. En ben je precies goed zoals je bent. Helemaal goed.

Liefs,

Karin

Dit was blog 4 uit een serie van 5 over voelen. Mijn eerdere blogs over voelen, lees je hier:

Blog 1: Als het hoofd vol zit (deel 1) - zo zorg je ervoor dat je weer meer ruimte ervaart

Blog 2: Start nu eens met voelen (deel 2) - en stop met praten

Blog 3: Start nu eens met voelen (deel 3) - hoe vertrouw je weer op je ingevingen?

PS: Lotus Online Start!

Kun je een steuntje in de rug gebruiken bij het benoemen van wat je graag wilt? Bijvoorbeeld weer meer voelen? Kijk eens of Lotus Online Start! iets voor je is. In 6 dagen help ik je op weg met video's, opdrachten, formats en persoonlijk contact. Meer informatie via: Lotus Online Start!